زایمان طبیعی
زایمان طبیعی
امروزه برای زایمان روش های مختلفی را به کار می برند ، زایمان طبیعی یکی از روش های است که از گذشته تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است ، زایمان طبیعی جز روش های سنتی می باشد که بسیاری از مادران در زمان قدیم به روش سنتی فرزند خود را با این روش به دنیا می آوردند ، این روش از بی دردسرترین روش های زایمان می باشد که تولد را برای مادر نیز لذت بخش می کند .
مزایا زایمان طبیعی
قدیمی ترین روش زایمان می باشد که از طریق رحم منجر به تولد نوزاد می شود ، در این روش به کمک پزشک و مصرف برخی از داروها می توان به شکل غیر فیزیولوژیک می توان یک نوزاد را به دنیا آورد .
در این روش اگر شرایط قرار گیری جنین و وضعیت عمومی مادر طبیعی باشد هیچ خطری مادر و جنین را تهدید نمی کند ، در غیر این صورت توصیه می شود که شاخص زایمان سزارین را انجام دهد ، اما اگر مادر هیچ مشکلی نداشته باشد زایمان طبیعی را باید انجام دهد .
مشاوره قبل از زایمان طبیعی
به مادران توصیه می شود که اگر تصمیم دارند با زایمان طبیعی فرزند خود را به دنیا بیاورند ، حتما به شکل مداوم با متخصص زنان و زایمان خود در ارتباط باشند ، علت های مختلفی برای این امر وجود دارد ، علت های مانند کنترل رژیم غذایی در زمان بارداری ، با کنترل این امر می توان برای زایمان طبیعی جسم قوی را آماده نمایید .
اقدامات قبل از زایمان طبیعی
برای این که یک دوران بارداری خوبی را تجربه نمایید و از تمام آمادگی های پس از زایمان مطلع گردید نیاز است که در مرحله اول یک متخصص زنان و زایمان متبحر و متخصص را برگزینید .
1- نیاز است پیش از بارداری تحت نظر متخصص زنان باشید و در تمامی لحظات و دوران بارداری نیز متخصص زنان و زایمان شما را همراهی نماید ، در ماه های آخر این دوران یک پزشک می تواند هم از نظر روانی و هم از نظر جسمی شما را برای زایمان آماده نماید .
2- کمک از همراه
در ماه های آخر توصیه می شود که از همسرتان بخواهید مدت زمان بیشتری را در کنار شما باشد ، علاوه بر همسر توصیه می شود که از نزدیکان مادر و یا خواهر یا هر شخصی می تواند در کنار شما باشد تا در صورتی که علائم آغاز زایمان شروع شد شما را به بیمارستان منتقل نماید .
3- دریافت اطلاعات
در خصوص علائم شروع زایمان باید اطلاعات کافی را کسب نمایید ، حفظ خونسردی و کسب اطلاعات از سایر زنانی که زایمان طبیعی داشته اند از دیگر مراحلی است که باید انجام دهید ، دکتر الهام امام جمعه به تمامی مادران که می خواهند زایمان را انجام دهند روش های تمدد اعصاب به شما کمک می کند که آمادگی بیشتری برای زایمان طبیعی داشته باشید .
4-انتخاب بیمارستان و مرکز درمانی
برای این که در زمان مراجعه برای زایمان خیالتان راحت و آسوده باشد توصیه می شود که با مرکز درمانی و یا بیمارستانتان را هماهنگ باشید .
5- درک عوارض احتمالی
شما باید آمادگی هر مسئله ای را داشته باشید ، در برخی از زنان به دلیل تغییرات لحظات آخر ممکن است شخص به جای انجام زایمان طبیعی ، یک زایمان سزارین را انجام دهد .
در چه مواردی زایمان سزارین سبب زایمان طبیعی می شود ؟
- بزرگ بودن سر جنین نسبت به لگن مادر
- دیررس یا نارس بودن جنین
- وجود مشکل در بند نافو جفت
- کاهش ضربان قلب نوزاد
- کنده شدن جفت
- افزایش فشار خون مادر
- قرار گرفتن غیرعادی جنین در رحم مادر
- و…
مواردی که در بالا ذکر شد ، می تواند یک زایمان طبیعی را تبدیل به یک زایمان سزارین نماید .
به چه علت جای زایمان طبیعی زایمان سزارین انجام می دهند ؟
اضطراب و استرس جز موارد جدا نشدنی در زمان و دوران زایمان می باشد ، هر چه زمان زایمان نزدیکتر می شود مادر نگران تر شده و با استرس بیشتری روبرو می شود ، اگر مادر یک متخصص زنان را که در زمینه زایمان کاملا تخصص وتبحر داشته باشد برگزیند خطر برای نوزاد و مادر به صفر می رسد .
زمان زایمان طبیعی
معمولا زایمان طبیعی بیشنر در هفته 40 بارداری رخ می دهد، اما ممکن است این زمان چند روز زودتر و یا چند روز دیرتر اتفاق بی افتد. بهتر است تمام خانم های باردار بعد از اتمام 38 هفته هر لحظه آماده زایمان باشند . در رابطه با علائم اصلی آغاز زایمان باید با پزشک خود مشورت کنید، تا با مشاهده هر کدام از علائم هر چه سریعتر به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه شود. لازم به ذکر است که اینکه می گوییم زایمان طبیعی در هفته 40 بارداری رخ می دهد یک عدد ثابت نیست و ممکن است این زمان تغییر کند حتی در مواردی دیده شده که زایمان طبیعی در هفته 41 بارداری رخ می دهد .
اگر زایمان زودتر از 37 هفته صورت گیرد،به نوزادی که متولد می شود زودرس یا نارس می گویند، در صورتی که نوزاد از هفته 23 تا 28 بارداری متولد شود، شرایط کمی سخت تر می شود و نوزاد بسیار نارس است. اغلب در خانم هایی که تجربه اول زایمان را دارند، در هفته 41 بارداری و روز اول درد زایمان برای آن ها آغاز می شود، اما خانم هایی که بارداری اولشان نیست در هفته 40 و روز سوم این هفته زایمان دارند .
زایمان طبیعی با اپیدورال
بی حسی اپیدورال
از بی حسی ایپدورال برای از بین بردن درد های مداوم قسمت های تحتانی بدن استفاده می شود. با این روش فرد می تواند بدون آن که بیهوشی را تجربه کند، دردی را احساس نکند.
زایمان طبیعی با اپیدورال
از روش اپیدورال برای زایمان های طبیعی استفاده می شود. در این روش با تجویز و تشخیص متخصص بیهوشی تزریق داورهای ضد درد به مادر انجام می شود. این تزریق از طریق لوله ای که به منطقه ای خاص در ستون فقرات وارد می کنند، انجام می شود.
این دارو، انتقال پیام درد به مغز از طریق نخاع را دچار اختلال می کند. از این روش برای کاهش درد در زایمان طبیعی استفاده شده و تزریق توسط متخصص بیهوشی به نخاع انجام می شود.
نحوه انجام اپیدورال
متخصص بیهوشی، در مرحله اول پشت مادر را ضد عفونی می کند. بعد سوزنی بدون دارو وارد ستون فقرات می کند تا در فضای اپیدورال قرار گیرد. در ادامه لوله نازکی را که کاتتر نام دارد را به جای فضای اپیدورال می گذاردند و در آخر سوزن را برمی دارند.
با این روش مادر ترس کمتری برای انجام زایمان طبیعی دارد و راحت تر زایمان را انجام می دهد. زیرا درد خیلی کمتری را که حاصل انقباض و خروج نوزاد از رحم است را احساس می کند. در این زمان باید مادر از طریق بینی نفس عمیق انجام دهد.
شرایط استفاده از اپیدورال در زایمان طبیعی
به گفته دکتر امام جمعه اکثر خانم های باردار می توانند از این روش استفاده کنند. برای استفاده از این روش باید دهانه رحم چیزی حدود 5 تا 6 سانتی متر باز شود.
لوله ای که برای اپیدورال مورد استفاده قرا می گیرد، می تواند تا آخر زایمان باقی بماند.
مزایای استفاده از بی حسی اپیدورال
- کاهش درد در هنگام زایمان طبیعی
- در مادرانی که دارای فشار خون بالا هستند، می توان از این روش استفاده کرد.
- درک زمان به دنیا آمدن نوزاد از طرف مادر بدون احساس درد
شروع زایمان طبیعی
علائم شروع زایمان
احساس شدید درد در نواحی مختلف نظیر ، درد در کمر و زیر شکم ، با گذشت زمان این درد بیشتر می شود و فواصل آن کوتاه تر می گردد .
در این زمان شخص با انقباض شدید رحم روبرو می شود و انقباضات بیشتری را تجربه می کند .
- بروز ترشح خونی از مهبل یا واژن
با وارد شدن فشار به رحم که معمولا به دلیل چرخش جنین در شکم مادر می باشد و کشیده شدن به سمت رحم از واژن ترشح خونی بیایید که این امر نشانه های زایمان می باشد .
- آبریزش از واژن یا مهبل
یکی از علائم هشدار دهنده ی زایمان معمولا آبریزش از مهبل می باشد .
مراحل زایمان طبیعی
زایمان طبیعی معمولا طی سه مرحله انجام می شود :
- مرحله یک
در این مرحله درد های زایمان شروع می گردد و تا باز شدن دهانه رحم ادامه می یابد .
- مرحله دوم
در این مرحله به طور کامل دهانه ی رحم باز می گردد .
- مرحله سوم
در این مرحله از خروج نوزاد شروع می گردد و تا خروج جفت ادامه می یابد .
ترس از درد زایمان
بسیاری از بانوان ترس از درد زایمان را دارند ، دکتر الهام امام جمعه متخصص زنان و زایمان به این بانوان توصیه می کند که قبل از نگرانی در این خصوص اطلاعات کافی در خصوص زایمان طبیعی کسب نمایند و خود را برای زایمان آماده نمایند .
دردهای فعال زایمان طبیعی
زمانی دردهای فعال زایمان طبیعی فعال می گردد که دهانه رحم به اندازه 4 سانتی متر گشوده شود و تا میزان 7 سانتی متر این گشوده شدن ادامه یابد .
زمانی تشدید انقباض ها بیشتر می شود که دهانه رحم به اندازه شش سانتی متر گشوده شود ، در این حالت مادر احساس افزایش دما و گرگرفتگی را دارد ، شخص با خشکی دهان ، خستگی و کمردرد روبرو می شود .
تغییر وضعیت مادر باید در این مواقع انجام شود ، مادر نباید به پشت بخوابد .
انجام زایمان طبیعی با کمک ابزار کمکی
وسیله های کمکی در مواقع مختلفی انجام می شود ، چنانچه مادر توان خارج کردن جنین را نداشته باشد یا متخصص زنان تشخیص دهد که جنین سریع باید خارج شود و یا در کانال زایمان سر جنین به میزان کافی پایین نباشد توصیه می شود که از ابزارهای کمکی استفاده شود.
از ابزارهای کمکی می توان به وکیوم فور سپس و … استفاده می شود .
در چه مواردی از ابزارهای کمکی استفاده می شود :
در صورتی که مادر در اثر زور زدن زیاد توان و انرژی برای فشار دادن جهت زایمان نداشته باشد .
زمانی که پزشک صلاح می داند که با زایمان طبیعی نوزاد خارج نمی گردد و باید از ابزارهای کمکی استفاده شود .
بر اساس ضربان قلب جنین متخصص زنان و زایمان تشخیص می دهد که جنین سریع خارج شود .
فورسپس و وکیوم
در برخی از بانوان دردهای قبل از بارداری به خوبی پیش می رود ، اما در زمان خارج شدن جنین شخص با مشکلاتی روبرو شود که نیاز به استفاده از ابزار کمکی باشد .
زمانی که نیاز به استفاده از وسیله های کمکی است ، باید سریعا امکانات زایمان سزارین فراهم گردد تا در صورتی که متخمصص زنان نتواند با ابزارهای کمکی زایمان طبیعی را انجام دهد ، زایمان سزارین باید انجام شود.
فورسپس نسبت به وکیوم موفقیت بیشتری دارد ، در برخی از موارد ممکن است وکیوم سبب ضربه به پوست جنین شود .
برش پرینه در زایمان طبیعی
به برش پرینه ، اپیزیاتومی نیزمی گویند ، متخصص زنان و زایمان در بخش مقعد و ناحیه میانی واژن ایجاد می شود ، با انجام این کار زایمان راحت تر انجام می شود ، البته نیاز به ذکر است که در همگی زایمان ها برش ایجاد نمی شود .
وضعیت جنین در مرحله انتقالی
زمانی که مادر روزهای اخیر بارداری را سپری می کند ، سر جنین به بخش لگن وارد می شود ، در این مواقع جنین به شکل مرتب تغییر حالت می دهد در این مواقع به راست روده و یا مثانه فشار وارد می شود ، در مرحله بعد جمجمه جنین ازطرف بدن مادر تحت فشار قرار می گیرد .
لذت آغوش کشیدن نوزاد در زایمان طبیعی
پس از اینکه مادر درد زایمان را تحمل نمود با کمک جراح می تواند لحظه شیرین شدن مادر را تجربه نماید .
زمانی که مادر فرزندش را در آغوش می کشد تمامی ترس های زایمان و مشکلات بارداری را فراموش می کند به آغوش کشیدن فرزند یکی از زیباترین حس ها می باشد که هر مادری جز بهترین لحظات زندگی این لحظه را می داند .
مراقبت های پس از زایمان طبیعی
6 ساعت اول پس از زایمان طبیعی از خطرناکترین زمان ها است که باید به شکل مرتب علائم حیاتی مادر مانند دمای بدن ، فشار خون ، نبض ، تنفس و … باید مرتب کنترل گردد .
پس از گذشت مدت زمان شش هفته اول مادران به حالت طبیعی خود باز می گردد ، دیده شدن خونریزی تا چهل روز امر عادی است ، بسته به حالت و وضعیت مادر این مدت زمان خونریزی متغیر است .
در برخی از موارد این زمان طولانی تر است این در حالی است که در برخی از زنان این زمان کوتاه تر خواهد بود .
مادر به مدت 10 روز باید تحت نظر متخصص زنان و زایمان باشد ، متخصص زنان و زایمان تمام بررسی های لازم را انجام می دهد تا مشکل خاصی پیش نیایید .
پیاده روی سبک یکی دیگر از توصیه های است که مادر پس از زایمان طبیعی باید انجام دهد ، برای برگشت بدن به حالت طبیعی توصیه می شود که پیاده روی روزی چهار تا ده دقیقه انجام شود .
یبوست در مادران ممکن است به دلیل کم تحرکی رخ دهد ، به همین دلیل توصیه می شود که مادران پس از زایمان طبیعی مواد غذایی فیبردار و میوه ها و سبزیجات تازه را مصرف نمایند .
استفاده از توالت فرنگی توصیه می شود زیرا فشار وارده به زخم ها کمتر می شود.
در صورتی که با تب ، قرمزی و درد در قفسه سینه روبرو شدید حتما باید متخصص زنان و زایمان را مطلع نمایید .
استحمام پس از زایمان طبیعی
بانوان باید روزانه به حمام بروند زیرا علاوه بر رعایت بهداشت باید محل بخیه ها همیشه باید تمیز باشد ، اگر فصل گرما باشد باید روزی دو یا سه بار دوش بگیرید ، برای کاهش درد توصیه می شود که از آب گرم استفاده نمایید ، استفاده از آب گرم سبب کاهش دردهای پهلو ، درد حاصل از بخیه ها و بواسیر می باشد .
توصیه می شود ک تا بهبودی زخم ها از شست و شوی زخم ها با لیف اجتناب نمایید ، توصیه می شود که از کف صابون و شامپوی بچه استفاده نمایید ، سپس با حرارت ملایم سشوار نقاط بخیه ها را خشک نمایید .
مادران در صورت مشاهده ترشحات صورتی نباید نگران باشند زیرا این امر کاملا طبیعی است و پس از مدتی برطرف می گردد .
علائم خطر پس از زایمان
خطراتی ممکن است پس از زایمام مادر را تهدید نماید ، که در ذیل به بیان این علائم می پردازیم .
- رنگ پریدگی
- درد در ساق پا
- تب و لرز
- ترشح از مهبل
- سرگیجه
- خونریزی پس از قاعدگی
- احساس درد در ناحیه بخیه ها
- احساس درد در زیر دل
- متورم و قرمز شدن نوک پستان
- ترشح از مهبل
- و…